Circuswereld Forum

Bron: Telegraaf 4 augustus 2007
Columnist: prof. dr. B. Smalhout


Dierenwelzijnsmaffia


Het populaire Nederlandse circus Herman Renz wordt in zijn bestaan bedreigd door actiegroepen van dierenbeschermers. Want het circus heeft wilde dieren op het programma staan en dat is tegenwoordig helemaal fout. Hoewel ieder zinnig mens vindt dat er voor dieren goed gezorgd moet worden, beginnen de acties van de dierenbeschermers het karakter van terreur te krijgen.
Het circus Renz, dat thans in Amsterdam optreedt, heeft daar te maken met actiegroepen zoals ’Circus Leed’, ’Dierenbevrijdingsfront’ en ’Wilde dieren de tent uit’. Deze actiegroepen zijn hier nog niet tot geweld overgegaan, maar dat is niet met zekerheid uit te sluiten. De Engelse tv-journalist Graham Hall werd in 1999 door het Animal Liberation Front (ALF) ernstig mishandeld omdat hij de maffia-achtige achtergronden van die organisatie aan het licht had gebracht.
Dat zal hem levenslang heugen, want de activisten hebben met witgloeiende ijzers de letters A.L.F. op zijn rug ingebrand. In België zijn een vleesverwerkend bedrijf en een McDonald’s-restaurant met behulp van brandbommen afgebrand door de actiegroep De Rode Haan.


Tradities
In Amsterdam is het gelukkig nog niet zover. Tot nu toe zijn alleen alle circusreclameborden en affiches vernield. Verder hebben ze folders uitgereikt aan het publiek en negatieve brieven geschreven aan de sponsors van het circus. Zo in de trant van: „Weet u eigenlijk wel dat het circus dat u financieel ondersteunt wilde dieren mishandelt?” Die sponsors zijn uiteraard altijd bang voor negatieve reclame en de bedoeling van de dierenactivisten is dan ook dat die sponsors zich terug trekken, waardoor het circus meteen in grote problemen komt. In feite is het een moordaanslag op een schitterend bedrijf dat eeuwenoude tradities voortzet.
De activisten stellen dat de training van de dieren gebaseerd is op een wrede behandeling, dat het verblijf in een rondreizend circus continu stress veroorzaakt, dat de verblijfsruimten te klein zijn, de omgeving te onnatuurlijk is en de dieren te weinig beweging krijgen. Geen van al die actievoerders heeft ooit de moeite genomen om eens te komen kijken. Zelfs een aanbod om een paar weken mee te reizen is door ze afgeslagen. Vermoedelijk uit vrees geconfronteerd te worden met een wereld die pijnlijk verschilt met die van hen. Circusmensen hebben namelijk geen door cao’s beperkte werkdagen. Ze hebben geen snipperdagen, geen baaldagen, geen compensatie-uren, geen wettelijk vastgelegde vakanties en geen extra honorering voor nachtwerk. Dompteurs leven met hun dieren. Ze kunnen eigenlijk nooit op vakantie en ze slapen slechts enige meters van de dierenverblijven. Dieren en mensen vormen een leefgemeenschap met wederzijdse genegenheid en respect.
De Duitse familie Dieck, die al generaties lang optreedt met leeuwen en tijgers, praat over haar dieren zoals bevlogen ouders over hun kinderen. En een dompteur die zijn roofdieren met geweld dwingt of ze pijnigt, loopt in principe levensgevaar. Want ook tijgers en leeuwen hebben een goed geheugen en een sterk gevoel voor relaties. Het is dan ook ontroerend te zien hoe de jongste telg van de familie, de dompteur Tom, 23 jaar oud en winnaar van de Bronzen Clown op het circusfestival van Monaco, na de voorstelling met zijn leeuwen knuffelt alsof het gewoon grote poezen zijn. Maar daar zit wel jaren werk en ervaring in. Van stress bij de dieren is niets te merken. Met een gestrest dier is overigens niet te werken.


Dit alles wordt beaamd door de Deense trainer Steven Pederson en zijn Engelse vrouw Angela, die een fantastisch circusnummer hebben met zeeleeuwen en pinguïns. Circusdieren worden gemiddeld bijna tweemaal ouder dan in de vrije natuur. Ook is het niet waar dat de roofdieren in het wild gevangen zijn. Alle zijn in dierentuinen geboren. Wat de meeste circusbezoekers óók niet weten, is dat een circus een financieel uiterst riskant bedrijf is. Alleen al de exploitatiekosten bedragen plusminus 20.000 euro per dag! En daarvoor zijn dan circa tachtig mensen praktisch dag en nacht in touw. Het inkomen van de meeste circusmensen bedraagt weinig meer dan het minimumloon. Maar ze leven voor hun vak en voor hun wereld, van tentdoek, wagens, zaagsel en de geur van hun dieren.
Vermoedelijk zou geen van die actievoerders onder die arbeidsvoorwaarden willen werken. Kennelijk beschikken de bevlogen dierenbeschermers over veel te veel vrije tijd. En dan komt de vraag: zijn er geen betere doelen voor hun activiteiten? Bijvoorbeeld de weerzinwekkende en dagen durende veetransporten door heel Europa, waarbij altijd een bepaald percentage dieren van ellende doodgaat? En wat te denken van gewone burgers die in vakantietijd hun goudvissen door het toilet spoelen, de hond aan een boom vastbinden en reptielen in een plantsoen dumpen? Is er soms niets te verbeteren in onze bio-industrie, waar meer dan 452 miljoen dieren levenslang opgesloten zitten in krap bemeten bedrijfsgebouwen en die nooit de zon zullen zien?

Leren jacks,
Is er ooit een klacht gehoord over het feit dat er per jaar bij ons 18 miljoen varkens worden geslacht en 400 miljoen kippen? Hoe komt het dat de actievoerders vaak leren jacks aanhebben en lopen op leren schoenen? En is men soms vergeten dat actiegroepen als PETA alle Nederlandse bontbedrijven te gronde hebben gericht en dat de meeste vrouwen uit pure angst geen bontjasje meer durven dragen, in feite een leren jack met haar? En wat doet het Dierenbevrijdingsfront tegen de massamoord in Canada op zeehondenbaby’s (140.000 per dag in het jachtseizoen)? En tegen het op wereldschaal uitroeien van de walvissen?
Vermoedelijk is dat voor de actievoerders te ver, te moeilijk, te koud en te gevaarlijk. Het wegtreiteren van hardwerkende mensen is veel gemakkelijker en niet gevaarlijk. En het levert prestige op bij het collectief van dierenactivisten zoals Volkert van der Graaf, de moordenaar van Pim Fortuyn, die óók zo is begonnen.

_________________
Willy Waltz: "Het Circus is onsterfelijk"