Bredanaar Maurice Veldkamp ‘Ik ga gewoon met het circus mee!’
BREDA - Er zijn veel boeken en films aan gewijd: je raakt als kind in de ban van iets, en je bouwt er later je hele leven omheen. Dat is ook het verhaal van Bredanaar Maurice Veldkamp. Jong gegrepen door het circus kreeg hij de kans om er te gaan werken. „Een droom die uitkomt.”
„Ik ga gewoon met het circus mee!’’ Veldkamps ogen twinkelen als hij het keermoment in zijn leven beschrijft. Een jongensdroom die uitkomt, zo ziet hij het. Op het terras van het T-Huis schetst hij, 71 jaar oud, zijn levensloop.
Maar eerst even over de Oscar Carré Trofee, die hij eerder deze maand kreeg. De circusfamilie Carré geeft in 1864 haar eerste voorstelling in Amsterdam. Oscar Carré is dan jongleur, maar vier jaar later is hij directeur en bouwt zijn eerste houten circus op het Amsterdamse Amstelveld. Jaren later verrijst het stenen gebouw aan de Amstel, dat we nu kennen als Nederlands beroemdste theater.
De naar Oscar Carré vernoemde trofee komt van de Club van Circusvrienden Nederland. Op 8 mei staat Veldkamp met zijn Magic Circus op het Amstelveld, historische grond dus, als de voorstelling wordt onderbroken door Youp van ‘t Hek. Die reikt de prestigieuze trofee uit aan Veldkamp. Voor zijn moed, zijn creativiteit, zijn uithoudingsvermogen en de bijzondere bijdrage die Magic Circus levert aan het vinden en binden van steeds weer nieuwe circusfans, zo staat op de oorkonde.
En het begon allemaal zo onschuldig... „Je had toen jaarlijks twee of drie grote circussen die Breda aandeden. Aan de Gasthuisvelden, later het Chasséterrein, maar ze deden veel verschillende wijken aan. Ik ging dan met mijn vader en moeder naar de voorstellingen, maar ook naar de opbouw, kijken naar de dieren, ik vond het een fascinerende wereld’’, blikt Veldkamp terug. „Een soort apart staatje achter hekken. De geuren, het klapperen van het tentzeil, de mensen in woonwagens, prachtig.’’
Na zijn opleiding ging Veldkamp aan de slag bij De Stem, de voorloper van deze krant. „Ik schreef voor de weekbladen. Hele dagen met de fotograaf op pad, schrijven over alles, vooral culturele onderwerpen. Heerlijk. In die functie kreeg ik ook vaak persberichten van circussen op mijn bureau. Meestal waren die niet zo goed van kwaliteit. Dat meldde ik ze vaak. Totdat ze zeiden: waarom doe je het niet zelf?”
„Ik kon bij Circus Mariska aan de slag, ik was een jaar of 22. En ik dacht: straks heb je misschien een hypotheek, kinderen, dan doe je het niet meer. Dus: ik ga gewoon met het circus mee!’’ De rest is, zoals dat zo mooi heet, geschiedenis.
De Bredanaar werd bij Mariska meteen spreekstalmeester. „Mijn enige ervaring was één carnavalsavondje presenteren voor collega’s van De Stem. Maar het bleek me wel te liggen. Intussen zijn we 50 jaar verder en doe ik het nog steeds.’’
Magic Circus
Veldkamp heeft zijn eigen gezelschap, Magic Circus, waarmee hij vooral de wijken van Amsterdam en andere gemeenten in de Randstad bedient. Maar zijn ervaring is veel breder. „Ik presenteerde 32 jaar lang het Kerstcircus in Ahoy Rotterdam. Als je de eerste keer uit je eigen circustentje komt, is dat wel schrikken. In Ahoy kwam de absolute internationale top van de circuswereld, niveau Beatles en Stones. Al mijn jeugdhelden! Om dat als spreekstalmeester te mogen doen, dat is een droom die uitkomt.’’
Zijn leukste ervaring? „Bij een voorstelling had ik net de zeeleeuwen aangekondigd, maar ze hadden geen zin. Kun je hoog en laag springen, hun snoetjes stonden op ‘werkweigering’. Dan moet je je improvisatietalent wel even aanspreken...’’
Als spreekstalmeester is hij niet van ‘hooggeëerd publiek’. „Dat zeg ik bijna nooit. Ik heb ook geen hoge hoed of pandjesjas. Allemaal veel te ouderwets voor mij. In mijn circus ook geen clowns met rode neuzen. Niks mis mee, maar vernieuwen vind ik veel leuker. Vroeger kondigde je als spreekstalmeester ieder nummer aan, daar ben ik ook van afgestapt. De voorstellingen zijn nu een doorlopend geheel.”
„Ik ga wel het gesprek aan met het publiek, en dan heb ik het over zaken als religie, ras, dat soort onderwerpen. Niet te zwaar, maar het gaat wél ergens over. Ik zorg voor diepgang.’’
Voor Veldkamp is het ook een weerspiegeling van zijn dagelijks leven: „Ik werk met tal van nationaliteiten en geloven. Veel Polen, Kenianen en Finnen, katholieken en moslims. En mijn publiek is al even divers. Anders dan in een theater, waar het publiek overwegend wit en ouder is. Bij ons komen grootouders met hun kinderen en kleinkinderen, studenten, mensen van alle rangen en standen.’’
Sfeer van het circus
Veldkamp heeft in de afgelopen 50 jaar veel zien veranderen. „Exotische dieren in het circus, dat mag niet meer. Deels vind ik dat een redelijke ontwikkeling, al is de discussie niet zuiver gevoerd. Maar zelf had ik er geen gevolgen van, want in Magic Circus werken we sowieso niet met dieren.”
„Wat ook wel is veranderd, is de arbeidsethos. Niet iedere artiest wil nog zeven dagen per week optreden. Maar wat niet is veranderd, is de sfeer van familie bij het circus. En iedereen doet van alles, dat moet ook wel. Oké, je maakt prachtige salto’s, maar kun je ook een vrachtwagen besturen? En wie geweldig goochelt, helpt evengoed mee met het opbouwen en afbreken van de tent. Dat gaat soepel, ook met al die verschillende nationaliteiten. ‘Waarom kan dat niet overal?’, denk ik weleens. Dat zou de wereld een stuk prettiger maken.’’
Magic Circus, Veldkamp is er maar wat trots op. „Ja, dat gaat heel goed. Het wordt geroemd om de vernieuwing. We hebben veel acrobatiek. Bijvoorbeeld een meisje dat kunstzinnige handstanden doet. Een heel mooi, verstild nummer, alleen verlicht door kaarsen. Magic Circus gaat de clichés uit de weg, maar dat is ook juist wat de Club van Circusvrienden Nederland zo aanspreekt.’’
Registreer
Aanmelden
V&A
Zoek
